Als je geen koorts hebt, dan ga je naar school. Dat zei mijn moeder vroeger altijd als ik me niet lekker voelde. Misschien herken je er wel iets in, heb je thuis dezelfde boodschap meegekregen. Het is een handige regel: hij is duidelijk en er is geen discussie over mogelijk. Helaas blijkt het als werkende volwassene toch wat ingewikkelder te zijn, zie het groeiend aantal mensen met burnoutklachten. In deze blog krijg je 5 tips die je helpen bij de vraag of je je moet ziek melden op je werk.
Tip 1 Check of je de werkdruk tijdelijk kan verminderen
Werk geeft plezier en voldoening, maar het brengt ook altijd wel stress met zich mee. Zolang er een balans in die twee zit, is er niet zoveel aan de hand. Maar let op signalen dat het minder goed met je gaat: toenemende vermoeidheid, piekeren, slechter slapen, kribbig worden of tegen dingen opzien. Als je dit merkt bij jezelf, dan is het tijd op in te grijpen. Dat doe je op de volgende manier: ga er eens voor zitten, eventueel met pen en papier, en deel jouw werktaken op in twee lijstjes. Welke taken geven jou plezier en voldoening? Die horen op de ene lijst, we noemen hem even de groene lijst. En welke taken geven jou stress? Die horen op de andere, de rode lijst. Zaak is nu om de taken van de groene lijst te blijven uitvoeren, want deze doen jou goed, je knapt ervan op. Voor de taken op de rode lijst geldt iets anders. Deze taken kan je beter tijdelijk wat verminderen of verkleinen, totdat je je wat beter voelt. Zo hou je de stress in toom. Betrek hierbij ook je leidinggevende, en eventueel kan je ook de hulp van collega’s inschakelen. Vertel ze dat je stresssignalen bij jezelf opmerkt en dat het voor jouw gezondheid belangrijk is om in te grijpen. Daarmee voorkom je dat het erger wordt.
Tip 2 Vraag je bedrijfsarts om advies
Nemen je klachten toe ondanks dat je er wat aan probeert te doen? Of blijkt het lastig te zijn om afspraken te maken met je leidinggevende over je taken? Dan kan het fijn zijn om een onafhankelijke persoon van buitenaf te vragen om mee te kijken en advies te geven. Laagdrempelige hulp kun je krijgen via de bedrijfsmaatschappelijk werker of de praktijkondersteuner ggz (poh-ggz) van de huisarts. Een meer gespecialiseerde hulpverlener is de bedrijfsarts of arbo-arts. Iedere organisatie heeft een bedrijfsarts beschikbaar. Je kunt vragen om een preventief consult bij jouw bedrijfsarts. Dit is een gesprek waarin je persoonlijk advies krijgt van de bedrijfsarts over werk en gezondheid op basis van jouw persoonlijke situatie. Het preventief consult is in het leven geroepen om te voorkomen dat mensen uitvallen op het werk. Je kunt zo’n consult aanvragen via je leidinggevende, maar ook rechtstreeks, zonder dat de leidinggevende het weet. Check daarvoor het intranet van je organisatie. Overigens hebben steeds meer bedrijfsartsen een eigen praktijkondersteuner bedrijfsarts (pob) waar je snel terechtkunt.
Tip 3 Stop met hopen dat het vanzelf beter gaat
Misschien herken je een van de volgende veelvoorkomende gedachten: ik werk nu voor twee maar mijn zieke collega komt vast snel weer terug. Binnenkort is de bezetting heus wel weer op orde en dan komt het goed. Als ik straks vakantie heb gehad voel ik me weer een stuk beter. Die vervelende collega vindt vast snel een baan elders. Deze gedachten hebben een ding met elkaar gemeen: ze geven hoop dat er iets verandert in de toekomst. Soms is dat ook zo. Helaas bestaat hiermee het risico dat je te lang vasthoudt aan de hoop, en daardoor je eigen gezondheid negeert. Mijn advies is: stop met hopen dat het straks vanzelf beter gaat. Meestal is het niet zo. Het is vaak valse hoop. Iedere organisatie kent dagelijkse problemen met werkdruk, ict-storingen, onderbezetting, deadlines, communicatieproblemen, ziekte en verloop. Dus ook die van jou. Maatgevend is hoe jij je erbij voelt. Heb je het gevoel dat je de dagelijkse problemen aankunt? Zie je ze als een uitdaging? Zet je graag je tanden erin? Of ben je op dit moment minder belastbaar dan je zou willen? Kijk eens welke hoopvolle gedachten voor de toekomst jij herkent bij jezelf. Misschien zijn het wel signalen van valse hoop. Mocht dat het geval zijn, laat deze gedachten dan varen en neem je stress serieus.
Tip 4 Luister naar je lijf
Niet altijd wordt de link gelegd, maar je lichaam geeft veel informatie over hoe het met je gaat. Een greep uit de lichamelijke klachten die ik tegenkom bij mensen die veel stress ervaren: maagklachten, hoofdpijn, rugpijn, nekpijn, benauwdheidsklachten, misselijkheid, hartkloppingen, duizeligheid, vermoeidheid. Het zijn klachten die meestal goed behandelbaar zijn met bijvoorbeeld fysiotherapie of medicijnen. Maar ze kunnen ook hardnekkig zijn of steeds terugkeren. Mocht je hier last van hebben, bedenk dan eens in hoeverre jouw lichamelijke klachten samenhangen met jouw stressniveau. Een handige tactiek om meer inzicht te krijgen hierin is door jezelf de volgende vraag te stellen: Wat zou mijn lichaam me eigenlijk willen vertellen? Deze vraag stel ik vaak als iemand zich bij me aanmeldt met lichamelijke klachten. En het wonderlijke is dat de meeste mensen uitstekend kunnen aangeven wat hun lijf ze wil zeggen. Antwoorden die ik dan krijg: mijn lichaam zegt dat ik rustiger aan moet doen, dat ik beter voor mezelf moet zorgen, dat ik meer tijd voor mezelf moet nemen. Zie je lichaam als een goede vriend of vriendin die jou goede raad geeft. Luister naar je lijf. Want je lijf weet wat duurzaam goed is voor jou.
Tip 5 Geen emotionele buien op de werkvloer
Ik begon mijn blog er al mee: als je geen koorts hebt, dan ga je naar school, zo redeneerde mijn moeder. Die boodschap kan je ook omkeren. Als je wél koorts hebt, dan blijf je thuis. Voor een kind is dat een handige en heldere stelregel. Voor werkende volwassenen hanteer ik een vergelijkbare stelregel. Die luidt als volgt: als je op het werk huilbuien of woedeaanvallen hebt, dan blijf je thuis. Dit is een duidelijke boodschap en er is geen discussie over mogelijk. En daar kies ik bewust voor. Want de mensen met stressklachten die ik tref in mijn werk, zijn altijd loyale en hardwerkende professionals met een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Ze zetten steeds een tandje bij, loggen ’s avonds nog even in als het nodig is en trekken er hard aan om het werk gedaan te krijgen. En juist voor deze mensen kan een duidelijke stelregel behulpzaam zijn. Wie huilbuien of woedeaanvallen heeft op het werk, is duidelijk verminderd belastbaar. En ja, dan mag je je echt wel ziek melden. Daarmee neem je de eerste stap op weg naar herstel.
Twijfel je of je je wel of niet moet ziek melden? Ik denk graag met je mee. Meld je aan voor een gratis belconsult.